Nota prezydenta Wilsona w Archiwum Akt Nowych
10 czerwca 2015
9 czerwca 2015 roku odbyła się w Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych konferencja prasowa podczas której została zaprezentowana i przekazana do AAN tzw. „Nota Wilsona”. Dokument przedstawia działania prezydenta USA Woodrow Wilsona podjęte w celu odbudowy niezależnego państwa jakim miała stać się Polska po zakończeniu I wojny światowej.
Nota znajduje się w polskich rękach od 28 maja 2015 roku, kiedy została przekazana w konsulacie polskim w Nowym Jorku przez Fundację rodziny Blochów na ręce Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych prof. Władysława Stępniaka.
Na pierwszej stronie dokumentu znajdują się słowa prezydenta Wilsona wygłoszone podczas przemówienia w Senacie USA z 22 stycznia 1917 r. mówiące o konieczności odrodzenia Polski jako zjednoczonego, niepodległego i suwerennego państwa.
Na jego rewersie zapisany jest odręcznie przez Wilsona 13. punkt z 14 – punktowego programu pokojowego, w którym wezwał do stworzenia niepodległego państwa polskiego na terytoriach zamieszkanych przez ludność polską, z wolnym dostępem do morza.
To wyjątkowo cenny materiał do badań historycznych - powiedział dyrektor Archiwum Akt Nowych Tadeusz Krawczak. To co widzimy na tym dokumencie, to jest odpowiedź na liczne memoranda Paderewskiego. Własną ręką prezydent Stanów Zjednoczonych nakreślił trzy zdania mówiące o tym, że Polska ma prawo do niepodległości.
Uroczystość w mediach:
Autor zdjęć: Magdalena Wiercińska